Το γαστρεντερικό σύστημα είναι μια σύνθετη κατασκευή που αποτελείται από μια σειρά οργάνων που είναι υπεύθυνα για τη λήψη, την επεξεργασία, την πέψη και την αποβολή της τροφής. Τα όργανα που το αποτελούν είναι η στοματική κοιλότητα, ο φάρυγγας, ο οισοφάγος, το στομάχι, το λεπτό και παχύ έντερο, το πάγκρεας, το ήπαρ, η σκωληκοειδής απόφυση και η σπλήνα.
Οι παθήσεις που προκύπτουν στο γαστρεντερικό σύστημα μπορεί να πηγάζουν από ένα όργανο ή να έχουν πολλαπλές αιτίες, για αυτό και είναι απαραίτητη η ιατρική φροντίδα σε περίπτωση συστηματικής εμφάνισης ενός ή περισσότερων από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Εμετός (ιδιαίτερα αν συνοδεύεται από αίμα).
- Δυσκοιλιότητα, αέρια ή/και διάρροια(ιδιαίτερα αν συνοδεύεται από αίμα).
- Καούρες ή/και πόνο στο στομάχι.
- Πρήξιμο στην κοιλιακή χώρα, στο λαιμό ή στο στήθος.
- Αίσθηση ναυτίας.
- Έντονο αίσθημα δυσπεψίας, φουσκώματος ή/και ρέψιμο.
- Άσχημη αναπνοή ή πικρή γεύση στο στόμα.
- Δυσκολία ή προβλήματα στην κατάποση(δυσφαγία).
- Βήχας ή λόξυγκας.
- Βράχνιασμα στη φωνή.
- Αίσθημα κόπωσης.
Πολλά από αυτά τα συμπτώματα θεωρούνται από την πλειονότητα των ανθρώπων ήσσονος σημασίας ή παροδικά, παρότι δημιουργούν σημαντικά προβλήματα στην καθημερινή τους ζωή, τη δουλειά και τις κοινωνικές επαφές. Ωστόσο, αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι ενδείξεις προβλημάτων που θεραπεύονται μέσα από μια αλλαγή των διατροφικών συνηθειών και ήπιας φαρμακευτικής αγωγής. Αν όμως μείνουν χωρίς θεραπεία, μπορεί να είναι δείκτες μιας χρόνιας ασθένειας που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και συστηματική ιατρική φροντίδα, όπως:
- Γαστρίτιδα (φλεγμονή στο στομάχι).
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
- Ελκώδης κολίτιδα ή Νόσος του Crohn (φλεγμονή στο έντερο).
- Καρκίνος σε κάποιο από τα όργανα του γαστρεντερικού συστήματος.
Διάγνωση και αντιμετώπιση παθήσεων γαστρεντερικού συστήματος
Η διάγνωση των παθήσεων του γαστρεντερικού συστήματος γίνεται μέσω κλινικής εξέτασης, αιματολογικών εξετάσεων που δείχνουν την κατάσταση της υγείας του ασθενή και απεικονιστικών εξετάσεων, με συνηθέστερη τον υπέρηχο στο όργανο ή στα όργανα που παρουσιάζουν ενδείξεις, όπως για παράδειγμα γαστροσκόπηση ή κολονοσκόπηση και σπανιότερα ιστολογική εξέταση (βιοψία).
Ανάλογα με τα αποτελέσματα των εξετάσεων και τις ιδιαιτερότητες του ασθενή, η θεραπευτική αγωγή μπορεί να περιλαμβάνει αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες, λήψη φαρμάκων ή χειρουργική επέμβαση.