Η αρτηριακή υπέρταση είναι πάθηση όπου πίεση του αίματος στο εσωτερικό των αγγείων είναι αυξημένη πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Η αρτηριακή υπέρταση έχει ως αποτέλεσμα την υπερλειτουργία της καρδιάς, με αποτέλεσμα ο ασθενής να διατρέχει κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων όπως συγκοπή, έμφραγμα, εγκεφαλικό επεισόδιο, στεφανιαία νόσο, ανεύρυσμα και παθήσεων των νεφρών.
Υπάρχουν δύο τιμές για την αρτηριακή πίεση:
- Η συστολική αρτηριακή πίεση (ή κοινώς «μεγάλη»), η οποία καταγράφει την δύναμη με την οποία η καρδιά μεταφέρει το αίμα στον οργανισμό.
- Η διαστολική αρτηριακή πίεση (ή κοινώς «μικρή»), η οποία καταγράφει την αντίσταση της ροής του αίματος στα αγγεία.
Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση αρτηριακής υπέρτασης
Οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τον οργανισμό, αυξάνοντας τις πιθανότητες εμφάνισης αρτηριακής υπέρτασης είναι:
- Το αυξημένο σωματικό βάρος.
- Η κακή διατροφή και η αυξημένη πρόσληψη αλατιού.
- Η έλλειψη σωματικής άσκησης.
- Το κάπνισμα.
- Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης.
- Οι διαταραχές του ύπνου.
- Η ηλικία (ιδιαίτερα άτομα άνω των 65 ετών).
- Η κληρονομικότητα.
- Η ύπαρξη στρές για μεγάλες χρονικές περιόδους.
- Η ύπαρξη παθήσεων στα νεφρά, στο καρδιαγγειακό σύστημα, στον θυρεοειδή αδένα, κ.ά.
- Η εγκυμοσύνη.
Διάγνωση αρτηριακής υπέρτασης
Η εμφάνιση υψηλής αρτηριακής πίεσης συνήθως δε συνοδεύεται από άμεσα συμπτώματα και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προκύπτει εξαιτίας κάποιας άλλης πάθησης. Υπολογίζεται ότι ένας στους τρείς ενήλικες πάσχει από αρτηριακή υπέρταση, γι’ αυτό και η εξέταση της εντάσσεται τόσο στον προληπτικό εργαστηριακό έλεγχο (check – up), όσο και στην παρακολούθηση ασθενών με σχετικές παθήσεις. Συμπληρωματικά των αιματολογικών εξετάσεων για τον έλεγχο της αρτηριακής υπέρτασης, ο ιατρός μπορεί να συστήσει αιματολογική εξέταση χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων, ηλεκτροκαρδιογράφημα και εξέταση ούρων.
Θεραπευτική αγωγή αρτηριακής υπέρτασης
Η θεραπευτική αγωγή για την αρτηριακή πίεση εξαρτάται από το πόσο αυξημένη είναι η τιμή της σε σχέση με τα φυσιολογικά επίπεδα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε ασθενή (ηλικία, άλλες παθήσεις, τρόπος ζωής, κ.ά.). Σε περίπτωση ήπιων περιπτώσεων αρτηριακής υπέρτασης ο ιατρός μπορεί να προτείνει αρχικά μόνο αλλαγές στον τρόπο ζωής με ένταξη συστηματικής άσκησης, διακοπής του καπνίσματος και της κατανάλωσης αλκοόλ και καφεΐνης, και αλλαγής στις διατροφικές συνήθειες, ιδιαίτερα της πρόσληψης αλατιού. Αν η αρτηριακή υπέρταση δεν μειώνεται, τότε προτείνεται η λήψη φαρμακευτικής αγωγής η οποία μπορεί να πρέπει να λαμβάνεται για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ή εφ΄όρου ζωής.